Vooruitgang in transparantie
België heeft verdere stappen gezet in de transparantie van zijn ontwikkelingssamenwerking, zoals blijkt uit de resultaten van de nieuwste editie van de Aid Transparency Index, opgesteld door de Britse NGO Publish What You Fund, 2024 Index - Publish What You Fund. Deze internationale index beoordeelt de transparantie van de belangrijkste bi- en multilaterale donoren, op basis van een set van meetbare indicatoren.
België – in feite de Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) – behaalde met een score van 74,2 opnieuw de klassering “good” . Dit markeert een duidelijke verbetering ten opzichte van de 63,3 punten in 2022, en plaatst België nu op de 19e plaats van 50 beoordeelde organisaties, en 4de van de bilaterale donoren, na UK, Zweden en Duitsland.
Belang van transparantie
Transparantie is één van de vijf pijlers van de internationale “Aid Effectiveness” agenda, die vooral met de 2005 Paris Declaration concreet gestalte kreeg.
De vijf fundamentele principes betreffen:
- “ownership” door de partnerlanden
- “harmonization” donoren zetten zich op zelfde lijn en coördineren hun acties
- “alignment” in lijn met de eigen soevereine strategieën van het partnerland
- “focus on results” en bv. niet op de eigen geo-politieke doelstellingen van donoren.
Hierbij voegt zich dus transparantie, voluit eigenlijk “transparency and mutual accountability”, als garant van de andere principes, en om publieke opvolging (van inzet van deze publieke middelen) mogelijk te maken, zowel langs de kant van de donor als van het partnerland.
Deze principes werden verder uitgewerkt in daaropvolgende “High Level Fora on Aid Effectiveness”, en leidde zo onder meer tot de Accra Agenda for Action (AAA). Accra gaf ook de aanzet tot oprichting van het “International Aid Transparency Initiative” (IATI) om de engagementen uit de “Accra Agenda for Action” met betrekking tot transparantie vorm te geven.
België is in 2012 toegetreden tot het IATI, en publiceert sindsdien dagelijks bijgewerkte gegevens over de DGD financieringen, en jaarlijks bijgewerkte gegevens op DGD organisatie niveau.
Way forward
De goede score en gestage vooruitgang over de voorbije jaren is uiteraard te danken aan teamwerk: de professionaliteit van Enabel, en vooral de inzet van de DGD-medewerkers die tijd en zorg besteden aan de kwaliteit van de gepubliceerde gegevens zijn cruciaal.
België wil het nog beter doen. Publiek delen van gedetailleerde en operationele strategieën moet nog meer een reflex worden, zowel wat betreft partnerlanden als partnerorganisaties: dit laat immers daadwerkelijke opvolging en “accountability” toe, en laat tegelijk (aan de burgers en andere stakeholders) zien wat er werkelijk op het spel staat in onze samenwerking.
Hetzelfde geldt op projectniveau: het systematisch publiceren, per financiering, van de specifieke objectieven (ex ante) en de behaalde resultaten (ex post), kan structureler worden ingebed in onze processen en in onze samenwerking met onze uitvoerende partners, als één Team Belgium.
Bevestiging van België als betrouwbare partner
Met deze sterke prestatie in de Transparency Index wordt nogmaals de reputatie van België bevestigd als een betrouwbare en transparante team-player in de internationale ontwikkelingssamenwerking, gefocust op effectiviteit, en met oog voor de betrokkenheid van alle stakeholders, inclusief de burgers in ons land en in onze partnerlanden.